Ja… ernstige botontkalking of osteoporose is een levensbedreigende aandoening. Waarschijnlijk ken je wel oudere mensen die veel korter zijn geworden, gekrompen zijn als het ware en soms ook nog krom lopen. Deze mensen hebben zich nooit voor kunnen stellen dat dit ooit zou gebeuren en jij kan je ongetwijfeld ook niet voorstellen dat dit jou overkomt. Toch krijgt maar liefst een op de vier vrouwen hiermee te maken. Je kunt botontkalking echter wel uitstellen en beperken door soms eenvoudige veranderingen in je leven. En daar kan je niet vroeg genoeg mee beginnen.
Dit is deel 1 over osteoporose ook wel botontkalking genoemd.
Ons skelet bestaat uit levend weefsel.
Dit wordt, net als alles in je lichaam, steeds afgebroken en opnieuw aangemaakt. In het begin van je leven is de aanmaak groter dan de afbraak. Tot je 35e maakt je lichaam voldoende nieuw botweefsel aan om het oude te vervangen. Na je 45e wordt er echter meer botweefsel afgebroken dan aangemaakt. Hierdoor krijgt maar liefs een op de drie vrouwen last van osteoporose. Bij mannen is dit maar een op de 7 en bij hen is medicijn gebruik, een gebrek aan vitamines en overmatig alcohol gebruik en veel roken vaak de oorzaak.
Wat is osteoporose
Botten hebben kalk (calcium) nodig om stevig en sterk te blijven. Bij osteoporose, verliezen de botten kalk en andere mineralen (botmassa). als gevolg hiervan worden de botten kwetsbaar en broos.
Botontkalking is een aandoening die zich langzaam ontwikkeld zonder dat je het door hebt. Daarom wordt het een sluipende ziekte genoemd. Het is een aandoening waarbij de botten, het skelet, steeds zwakker worden. Een gezond bot is veerkrachtig en kan schokken opvangen. Door osteoporose wordt deze veerkracht inwendig aangetast. Met als gevolg dat er maar weinig voor nodig is om een bot te breken. En er een verhoogd risico ontstaat wervel inzakkingen. De wervelkolom, pols, bovenarm, heup en het bekken hebben de meeste kans om te breken.
Waarom heeft niet iedereen hier al vroeg last van.
De botmassa neemt af naarmate je ouder wordt. Botontkalking treft dan ook vaak mensen die ouder zijn dan 50 jaar, maar het kan op iedere leeftijd voorkomen.
Vrouwen blijken eerder en meer last van botontkalking te hebben dan mannen. Dit komt omdat in de overgang en na de menopauze er steeds minder geslachtshormonen zoals b.v. oestrogeen en progesteron worden aangemaakt. Deze hormonen spelen een belangrijke rol bij de aanmaak van botweefsel. Het botverlies na de menopauze kan daardoor wel 6 % of meer per jaar zijn.
Val ik in een risicogroep
Hoe sterk jouw botten blijven is voor een deel erfelijk bepaald.
- Kijk daarvoor naar de (oudere) vrouwen binnen je familie en let op verschijnselen als gebroken heup, krimpen en krom gaan lopen.
- Ook blonde en roodharige vrouwen hebben vaak meer last van osteoporose.
- Vrouwen die weinig of niet in de zon komen en daardoor niet genoeg vitamine D aanmaken lopen risico (Van top tot teen gesluierde vrouwen) .
- Te weinig calcium verergert botontkalking
- Te weinig beweging verergert botontkalking. Vind je het lastig om voldoende te bewegen of heb je te weinig tijd. Kijk dan bij dit fit in 4 minuten per dag programma: Fit in 4 minuten
- Wanneer je mager bent (BMI 19 of lager) loop je ook meer risico lopen om vroeg osteoporose te ontwikkelen. Vitamine D en oestrogeen worden namelijk opgeslagen in onderhuids vet.
- Mensen met echt overgewicht hebben echter ook meestal een tekort omdat veel vitamine D in het vetweefsel wordt opgeslagen en zo niet gebruikt wordt door het lichaam.
- Vrouwen die voor hun 45e in de menopauze komen.
- Chronische ontstekingen zorgen voor een snellere botafbraak.
- Evenals diverse ziekten waaronder reuma en schildklieraandoeningen, aandoeningen aan de maag, darm of lever en stoornissen in de hormoonhuishouding.
- Sommige medicijnen, vooral prednison zorgen ook voor een grotere botafbraak maar ook antidepressiva is niet goed voor je botten.
Als blijkt dat de botontkalking bij jou snel gaat kunnen er medicijnen gegeven worden zoals een hormoonbehandeling of een behandeling met bisfosfonaten. Dit zorgt echter ook weer voor de nodige bijwerkingen.
In deel 2 en deel 3 ga ik dieper in op osteoporose. Of en hoe je het kunt verminderen en de medicijnen en de natuurlijke middelen die je helpen om je botten zo gezond mogelijk te houden.
